เราเองก็ทำงานเขียนมาหลายประเภท ทำมาหลายรูปแบบ เห็นว่าเราเขียนบทหนัง เอาจริงๆ นิยายก็เคยเขียนนะ และผ่านทั้งการด้นสด และผ่านการวางโครงอย่างเข้มข้นมาแล้ว และพบว่า เอาจริงๆ การเขียนแบบวางโครงหรือด้นสดนั้น ไม่ได้เป็นตัวบ่งบอกผลลัพธ์ว่าผลงานที่ออกมาจะดีหรือจะแย่ ผลงานหลายเรื่องที่ได้รับความนิยมก็เกิดขึ้นมาจากการด้นสดก็มีไม่น้อย หรือผลงานที่วางโครงสร้างมาอย่างดีก็โดนคอมเมนต์แหลกราญเลยก็มี…
ด้นสด
ข้อดีของการด้นสด
แน่นอนว่าคือมันสด มันทำให้เราผู้เขียนเดินทางและผจญภัยไปกับตัวละครกับเรื่องของเรา เราจะเขียนไปตื่นเต้นไปทุกครั้งว่ามันจะเกิดอะไรขึ้นบ้าง เราเฝ้าติดตามและเฝ้าประคับประคองให้ทุกอย่างไม่หลงทิศ หลงทาง
ข้อเสียของการด้นสด
เมื่อไม่ได้มีทิศทางหรือการวางอะไรที่ชัดเจนไว้ สิ่งหนึ่งที่เกิดขึ้นแน่ๆคือ ตัน คิดไม่ออกว่าจะไปยังไงต่อดี อีกสิ่งคือ ออกทะเล อันนี้คือคุมทิศทางเรื่องตัวเองไม่ได้ ไหลไปได้เรื่อยๆ ถ้าสนุกก็อาจจะพอกล้อมแกล้ม แต่ถ้าไม่…!!! อีกสิ่งคือ หาทางลงไม่ถูก ไม่รู้ว่าจะจบยังไงดี และแน่นอนเมื่อหาทางลงไม่ได้ก็จะส่งผลให้แก่นเรื่องไม่ออกด้วยเช่นกัน… และสุดท้าย บางครั้งหากเขียนด้นแบบรายสัปดาห์ หลายครั้งลืมว่าขึ้นอะไรเอาไว้บ้าง ทิ้งอะไรไว้บ้าง รู้สึกตัวอยากจะแก้ แต่อัพโหลดไปแล้ว อ้าว…ฟาวล์
วางโครงสร้าง
ข้อดีของการวางโครงสร้าง
มันได้เห็นก่อน ปรับแก้องค์ประกอบได้ก่อนลงดาบจริง เห็นความสัมพันธ์ของทั้งเรื่องและจัดการมันได้ดี และแม่นยำมากขึ้น และที่สำคัญ คุยคิดเรื่องแบบเป็นหมู่คณะจะเห็นทิศทางได้ง่ายขึ้น
ข้อเสียของการวางโครงสร้าง
มันเห็นไปหมดแล้ว มันเลยไม่สด… เขียนอันนี้อยู่ หัวไปพล็อตใหม่แล้ว , หรือพอติดกับโครงสร้างแต่ไม่ทำรายละเอียดให้แน่นพอมันจะมีโอกาสที่จะคาดเดาได้ง่าย และอาจจะพาไปสู่การไร้ซึ่งเหตุผลเพราะเรายึดโครงสร้างมากเกินไป
เห็นได้ว่าทั้งสองวิธีล้วนมีข้อดีข้อเสียที่แตกต่างกัน บอกไม่ได้ว่าอะไรจะดีกว่าอะไร
แต่ แต่ แต่ สิ่งหนึ่งที่เราอยากบอกไว้นิดนึง
ไม่ว่าจะใช้แนวทางไหน ด้นสด หรือวางโครงสร้าง เราควรจะต้องเข้าใจโครงสร้างอย่างจริงจังซะก่อน คนที่ด้นสดแล้วเรารู้สึกว่างานออกมาเจ๋ง คือด้นสดแต่มีโครงสร้าง บางคนไม่ได้ผ่านการเรียนโครงสร้างมาเลย แต่เรียนจากการดู อ่าน อ่าน ดู อย่างเข้มข้น มีอะไรมาอ่านหมด …โครงสร้างมันก็จะเข้าไปอยู่ในตัวเขาโดยไม่รู้ตัว และเวลาเขียนงานจริงๆออกมามันจะมีความเป็นโครงสร้างลอยวนๆอยู่
หากอยู่สายด้นลองหาโอกาสศึกษาโครงสร้างดูก็ได้ครับ อย่างน้อยอาจจะลดอาการตัน หรืออาการออกทะเลไปได้บ้าง
และหากอยู่สายโครงสร้าง ตอนที่คิดลองด้นดูบ้างก็ได้ แหกกรอบกันบ้างก็ไม่ใช่เรื่องเสียหาย ลองปล่อยให้ตัวละครของเราได้ออกผจญภัยกันบ้าง เพื่อหาพื้นที่ใหม่ๆในการเล่าเรื่อง
สรุปเลย จะเป็นสายไหนก็ตามมันไม่ได้มีอะไรผิด หรืออะไรที่ถูกแบบฟันธงขนาดไหน ดังนั้นแต่ละสายก็ไม่ต้องตีกัน ไม่ต้องทะเลาะกันนะ สายไหนก็ได้ สำคัญคือ เขียนให้จบ ค่าประสบการณ์เพิ่มขึ้นเมื่อเราทำงานครบลูป เขียนไม่จบไม่มีประโยชน์ไม่ว่าจะสายไหนก็ตาม…
บทความโดย เมษ ยิ้มสมบูรณ์