พูดถึงตัวละครดำเนินเรื่องที่เราสร้าง แน่นอนว่าไม่ใช่เพียงแค่มีชื่อและลักษณะภายนอกเท่านั้น แต่ยังต้องมี #3สิ่งสำคัญ ที่ทำให้ตัวละครของเรามีมิติและเกี่ยวข้องกับเนื้อเรื่องที่เราจะเขียน

ตัวละครก็เหมือนมนุษย์เราครับ เรามีโลกอยู่สามด้านที่วนอยู่รอบตัวเรา บางคนก็มากกว่า แต่อย่างน้อยจะมีอยู่สองที่เรามองเห็น 3 ด้าน 3 สิ่ง 3 สถานะ ที่ว่านี้จึงมีบทบาทสำคัญกับชีวิตของเราและชีวิตของตัวละครมากเลย

เรามาดูกันก่อนว่า 3 สิ่งที่ว่านี้มีอะไรบ้างครับ

#WORK ส่วนแรกคือชีวิตด้านการทำงาน หน้าที่ การงาน.. คนเราทุกคนโดยส่วนใหญ่น่าจะเรียกได้ว่าน่าจะมีงานการ เป็นสังคมหลักที่เราใช้ชีวิตอยู่ด้วย และมีปฏิสัมพันธ์กับคนรอบข้างเกือบมากที่สุด หน้าที่การงานร่วมหล่อหลอมให้เกิดบุคลิกลักษณะหรือแนวความคิดบางอย่างมากที่สุด

ส่วนใหญ่ก็จะใช้ส่วนนี้มาเป็นส่วนหลักในการสร้างเรื่อง เพราะมันอาจจะมีดีเทลบางอย่างที่น่าสนใจ เป็นส่วนที่ตัวละครสามารถมีเป้าหมายกับมันได้มากที่สุด โดยเราจะมีสถานะบางอย่างในการทำงาน ไม่ว่าจะเป็นเจ้านาย เป็นลูกน้อง เป็นเฟืองชิ้นเล็ก เป็นคนที่มีบทบาทสำคัญในโปรเจ็คท์ เป็นคนที่ไม่มีใครเห็นหัว …บลาๆๆๆ สำหรับเด็กๆ วัยรุ่น การเป็นนักเรียนเรานับเป็นอาชีพการงานนะครับ

#HOME ส่วนที่สองคือชีวิตที่บ้าน ครอบครัว แน่นอนว่าครอบครัวมีผลต่อการใช้ชีวิต มุมมอง ทัศนคติของเรามาก

ในครอบครัวเรามีสถานะเป็นอะไร หัวหน้าครอบครัว เป็นพ่อของลูก เป็นสามีของภรรยา เป็นลูกคนที่สองของพ่อแม่ …สถานะเหล่านั้นส่งผลอะไร และทำให้เรามีเป้าหมายอะไรในครอบครัว …สิ่งนี้ส่งผลมากกว่าที่เราคิดครับ สำหรับเด็กวัยรุ่นแค่การเป็นลูกคนเดียว หรือมีพี่น้อง เป็นลูกคนที่เท่าไหร่ คนในครอบครัวคาดหวังอะไรจากเรา แค่นี้ก็ส่งผลต่อชีวิตของเราได้อย่างมหาศาลแล้ว

#PLAY ส่วนที่สามคือส่วนของสิ่งที่เรารัก งานอดิเรก ที่จะพาเราไปสู่อีกสังคมหนึ่งที่ทำให้เราสบายใจ เกิดเป้าหมาย และมักจะพาไปสู่แรงผลักดันที่จะทำให้สองอย่างที่กล่าวมาแล้วทั้ง Work หรือ Home มันดีขึ้น

…สังคม Play มักเป็นสังคมที่สร้างแรงบันดาลใจบางอย่างให้กับเรา เรารู้สึกถึงเพื่อนจริงๆ ที่สังคมส่วนนี้ แต่บางคนก็ Play คนเดียวในห้องเล็กๆ อย่างการต่อโมเดล ออกแบบอะไรบางอย่าง บางคน Play กับคนอื่นในสังคมใหญ่ๆ เช่น การเล่นบอร์ดเกม ออกไปวิ่ง บางทีเราก็เอาคนจากสังคม Work กับ Home เข้ามาร่วมกับสังคม Play ของเรา ถ้าเป็นนักเรียนพวกกิจกรรมที่เขาชอบอย่างเช่นเล่นดนตรี เล่นกีฬาก็จะเป็นส่วนหนึ่งของสังคม Play ครับ

แต่ละอย่างเรามีได้มากกว่าหนึ่ง แต่ถ้ามีเยอะๆ หลายครั้งก็จะสร้างปัญหาให้กับชีวิต และในทั้งสามสังคมเราเองก็มักจะมีเป้าหมายบางอย่างให้มันไ้ด้เสมอ และแน่นอนว่าทุกด้านจะส่งผลกระทบต่อกันและกันเสมอ…

ทีนี้มันมีประโยชน์กับการเขียนบทหรือการสร้างตัวละครได้อย่างไรบ้าง

ก่อนอื่นเราลองสังเกตเรื่องของเราดีดีครับ ว่าเรื่องหลักของเราเกิดขึ้นจากชีวิตในส่วนไหน บางเรื่องเกิดจากส่วนของ work ส่วนใหญ่ตัวละครมักเกิดวิกฤติหรือเกิดเป้าหมายจากด้านของอาชีพและมันทำให้เกิดเรื่องขึ้น เช่น อย่างหนังตำรวจจับผู้ร้าย …หนังนักดับเพลิง …หนังเกี่ยวกับชีวิตนักเรียน …หนังนักกีฬามืออาชีพ …หนังทนายว่าด้วยการขึ้นโรงขึ้นศาล โอ้ย และอีกมากมายสาธยายไม่หมดครับ

ทีนี้หากหน้าที่การงานเป็นส่วนหลักของเรื่อง ส่วนนั้นจะกลายเป็นเรื่องหลัก(main plot) ดังนั้นชีวิตส่วนครอบครัวของเขาอาจจะกลายเป็นเรื่องรอง(Sub plot) ที่จะส่งผลกระทบต่อเรื่องหลักได้ เช่น

ตำรวจมือดีคนหนึ่งที่หมกมุ่นกับการจับฆาตกร (work) (main plot)
เขาทำงานเพื่อให้ครอบครัวมั่นคง (home)

การตามล่าฆาตกรของเขายากมาก เพราะฆาตกรเก่งมาก ทำให้เขาต้องทุ่มเทเวลาในการจะจัดการกับมัน (work)
ส่งผลให้เขาไม่มีเวลาให้ครอบครัว และครอบครัวเริ่มจะมีปัญหากับงานการของเขา (home) (Sub plot)

ลูกชายไม่อยากให้ครอบครัวเป็นแบบนี้เลยตามพ่อมาตอนที่พ่อจะจับฆาตกร (home) (work)
ฆาตกรรู้ว่าเด็กชายคนนั้นเป็นลูกของตำรวจคนนั้นจึงจับตัวลูกของเขาไป (work) (home) (turning point) (stake rise)

เมื่อเส้นรอง(home) วิ่งมากระทบเส้นหลัก(work) ก็จะเกิด Turning Point ทำให้เรื่องพลักผัน อะไรแบบนี้เป็นต้นครับ

ส่วนหนังชีวิตเรื่องหลักก็จะดำเนินที่ Home เป็นหลัก เรื่องงานหรือเรื่อง Play จะเป็นเรื่องรอง แต่ในการ์ตูนญี่ปุ่นที่ตัวละครมักเป็นเด็กวัยรุ่น เรื่องหลักมักจะเกาะส่วน Play เป็นหลักครับ เพราะ work ของนักเรียนก็คือการเรียน แต่เรื่องราวส่วนใหญ่ไม่ว่าจะเป็นกีฬา ทำอาหาร ผจญภัยในโลกเวทย์มนต์ ชมรมนักสืบ อะไรก็แล้วแต่ จะเป็นส่วนของ Play เกือบทั้งสิ้น …

น่าจะเห็นความสำคัญและวิธีการใช้งานสิ่งเหล่านี้บ้างไม่มากก็น้อยนะครับผม คราวหน้าคิดตัวละครลองสร้างสถานะทางสังคมให้รอบด้านเพราะอาจจะมีอะไรดึงมาใช้ประโยชน์ได้ไม่มากก็น้อยครับ

  บทความโดย เมษ ยิ้มสมบูรณ์